Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi: Günlük hayattaki dini ifadeler

4.Sınıf günlük hayattaki dini ifadeler konu anlatımı ve konu özeti bu dersin içeriğini oluşturmaktadır.Konu ile ilgili online etkinlik ile öğrendiklerinizi pekiştirmek isterseniz etkinlik sayfamız ilginizi çekebilir. 

Günlük hayattaki işlerimizi yapmak insanlar ile etkileşim halinde olmak için sürekli iletiim kurarırız. İnsanlar ile iletişim kurarken de dini ifadelere sık sık yer veriririz. Şimdi bu günlük hayattaki dini ifadeler nelerdir sorusunu cevaplayalım.

Allah

Allah, evreni yaratan, her şeye gücü yeten doğmamış ve doğurmamış olan kudret sahibi demektir. Müslümanlar Allah’ın var ve bir olduğuna, bütün üstünlük sıfatlarıyla nitelenmiş ve noksan sıfatlardan uzak olduğuna inanmaktadır. Allak kelimesini günlük yaşamımızda kullandığımız ifadeler içinde çokça kullanırız. Şimdi bunları listeleyelim.

• Allah’a şükür
• Allah korusun
• Allah kavuştursun
• Allah tamamına erdirsin
• Allah razı olsun
• Allah rahmet eylesin
• Allah nazardan saklasın
• Allah bereket versin
• İnşallah
• Allah’a emanet ol
• Allah rızası için
• Allah şifalar versin
• Garip kuşun yuvasını Allah yapar

Peygamber

Peygamber, Allah’tan vahiy yolu ile aldığı bilgileri ve emirleri iletmek, muhattaplarını dine çağırmak ile görevlendirilen yüksek vasıflı kimse olarak tanımlanmaktadır.Günlük konuşmalarımızda peygmaber kelimesine de sık sık yer veriyoruz. Bazılarına örnekler verelim.

• Peygamber sabrı
• Allah’ın emri peygamberin kavliyle
• Peygamberler diyarı
• Peygamberler şehri
• peygambere komşu olasın

Eûzü besmele

Eûzü besmele bir sığınma duasıdır. Eûzu billahi mineşşeytânirracîm şeklinde yazılır. Anlamı Kovulmuş olan şeytanın şerrinden Allah’a sığınırım. Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla demektir. Eûzü besmeleyi günlük hayatımızda namaz kılarken, bir işe başlarken, yemek yemeden önce, eve girerken, evden çıkarken gibi zamanlarda söyleriz. Eûzü besmeleyi dile getirmek besmele çekmek demektir. Besmele çeken insanbaşka bir varlık adına değil sadece Allah adına ve onun rızası için ev onun izniyle başlıyorum demiş olur

Selamlaşma

İslamiyet müslümanları kardeş ilan etmiştir. Kardeşlik bağlarının da sürekli olması için de Müslümanlara bazı görevler yüklemiştir. Selamlaşma bu görevlerden birisidir. Selam müslümanların karşılaştıklarında kullandıkları esenlik dileği belirten sözlerdir. İslamiyet selamın ne kadar önemli olduğu kutsal kitabımız Kuran-ı Kerim’de şu şekilde belirtilmiştir: Size bir selam verildiği zaman ona daha güzeliyle karşılık verin(Nisa 4:86) Peygamber efendimiz (SAV) selamın önemini kendine sorulan “amellerin hangisi daha hayırlıdır” sorusuna şu şekilde cevap vererek belirtmiştir: “Yemek yedirmen ve tanıdığına-tanımadığına selam vermendir.” (Buhârî, İman, 18)

Görüldüğü üzere selam İslamiyette büyük önem verilmektedir. Bu yüzden günlük hayattaki dini ifadeler arasında selam da yer almaktadır. Peki nasıl selam verilir?

Selam vermek: Selâmün aleyküm

Selama cevap vermek: ve aleyküm selâm

Selam vermek: selamun aleykum ve rahmetullah

Selama cevap vermek: ve aleyküm selam ve Rahmetullahi ve berekatühü

İslamiyette binekte olan yayaya, yaya olan oturana, az olan çok olana, küçük büyüğe selam verir.

Hamd Şükür

Hamd ve şükür dini ifadelerdir. Günlük yaşantımızda bu iki kavramı sıkça kullanırız. Hamd arapça kökenli bir sözcüktür. Sözlükte övmek methetmek yüceltmek olarak geçmektedir. Bu kelimeyi günlük hayatımızda hamdolsun şeklinde kullanırız. Hmadolsun halinden memnun olma sebebiyle şükretmek demektir. Şimdi Hamd ve şükür kelimelerinin kullanımına örnek cümleler verelim.

• Hamdolsun sınavda başarılı oldum
• Çok şükür sonunda köydeyim.
• Bugünümüze çok şükür
• Çok şükür ki kazayı yaralanmadan atlatmış
• İşlerimizin hepsini tamamladık çok şükür.

Tekbir ve Salavat

Günlük yaşamımızdaki kullandığımız diğer kavramlardan birisi de Tekbir ve Salavat kelimeleridir. Tekbir sözlükte “yüceltmekbüyük olduğunu kabul etmek” anlamında geçmektedir. Tekbir dini terim olarak “Allah’ın zâtı, sıfatları ve fiilleri itibariyle her şeyden yüce ve üstün olduğu” anlamına gelmektedir. Salavat Hz. Muhammed’e ve onun soyundan ngelen kimselere saygı göstermek amacıyla okunan dua anlamına gelir.

Tekbir: Allahu ekber

Salavat: Allahümme salli alâ Muhammed

Estağfurullah

Estağfurullah kelimesinin günlük hayatımızda kullanımı farklılık gösterebilmektedir. Dini olarak “Allah’tan af ve mağfiretdilerim” anlamına gelmektedir. İnsan ilişkilerinde kullanılırken bir teşekkür veya övgü karşısında nezaket ve alçak gönüllülük ifadesi olarak kullanılır. Bazı zamanlarda ise haşa, asla, katiyen, hiçbirzaman anlamında kullanılmaktadır.

Sübhanallah

Sübhanallah kelimesi arapça bir kelimedir. Süphan ve Allah kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Türkçe karşılığı ” Allah kusursuzdur” şeklindedir. Ayrıca Allah mutlak ve üstündür şeklinde de yorumlanır. Allah noksan sıfatlardan uzaktır şeklinde bir anlamı daha vardır. Günlük yaşantıda bir bebek doğduğunda görüldüğünde sübhanallah kelimesinin kullanıldığını duymuşsunuzdur.

Sevap, Günah, Helal, Haram

En son olarak da günlük hayatımızda kullandığımız bazı dini ifadeleri kısaca açıklayalım.

Sevap: Hayırlı bir davranışa karşılık olarak Allah tarafından verilen bir ödül. Allah rızasını kazanmak için yapılan her türlü hayır işi.

Günah: Allah’ın buyruklarına karşı olan, dini açıdan suç sayılan öteki dünyada cezayı gerektiren iş ya da davranış. Farsça bir sözcüktür. Sözlük anlamı suç demektir.

Helal: Dini açıdan yasaklanmamış olan , dinin kurallarına aykırı olmayan olarak tanımlanır. Dince izin verilen anlamında da kullanılır.

Haram: Dinin kurallarına aykırı olduğu için yasaklanmış olan. Yemesi içmesi yapılması uygun olmayan dince yasak olan anlamında kullanılır.